Lập trình app sử dụng React Native, so với Android/ iOS

Cách đây 2 năm, tôi chỉ tập trung vào lập trình Android native. Nhưng đến năm ngoái, khi công ty yêu cầu tôi học lập trình iOS, tôi đã khá phấn khích lúc đầu, nhưng sư phấn kích đó nhanh chóng phai nhạt dần, năng suất làm việc của tôi cũng suy giảm đi. Tôi nhận ra, mình phải học lại từ đầu tất cả mọi thứ như framework, các công cụ, IDE… Và vì tôi rất thích đến các buổi meetup nên tôi cũng bắt đầu tham dự các buổi meetups của cả Android và iOS. Tôi cần phải cập nhật với những tính năng mới nhất trên cả 2 platforms, nên rất tốn thời gian và khó chịu khi khả năng học của tôi không nhanh. Vì vậy, tôi đã rất hứng thú khi React Native dành cho iOS ra đời.

React Native là gì?

React Native là công nghệ được tạo bởi Facebook, cho phép các dev sử dụng JavaScript để làm mobile apps trên cả Android và iOS với cảm nhận và giao diện native. Một ví dụ để làm rõ cách vận hành của React Native là wrapper của code native. Có rất nhiều thành tố được tạo nên khi đang wrapping – “bọc” chức năng native của iOS hoặc Android. React Native đã đạt được rất nhiều traction kể từ ngày ra mắt vì nó đã thay đổi game về mặt cơ bản theo nhiều cách.

Hai hệ sinh thái

Một lý do lập trình mobile app rất khó và tốn thời gian là vì thực tế bạn cần tìm hiểu 2 hệ sinh thái hoàn toàn khác biệt. Nếu bạn muốn lập trình app iOS, bạn phải học Swift hoặc Objective-C và Cocoa Pods. Nếu muốn lập trình app Android, bạn cần học Java và Android SDK. Tôi từng viết code với 3 ngôn ngữ là Swift, Objective C, Java và không thực sự hứng thú với việc tranh luận ngôn ngữ nào tốt hơn. Tuy nhiên, điều tôi có thể nói là chúng khác nhau và việc học từng ngôn ngữ đó sẽ tốn khá nhiều thời gian. Điều tương tự cũng xảy ra với các frameworks: Cocoa Touch và Android SDK. Tất nhiên, mỗi frameworks luôn có 1 gói các công cụ như công cụ testing, các libs, packages… và việc các dev phải cập nhật các tính năng mới nhất của mỗi hệ sinh thái là điều không thể bàn cãi.

Mặc khác, nếu bạn chọn lập trình trên React Native, phần lớn thời gian bạn sẽ chỉ cần học 1 bộ công cụ. Có rất nhiều thứ để bạn làm quen như: JavaScript, Node, React Native… nhưng chỉ có 1 công cụ duy nhất để học.

Khả năng sử dụng lại

Khả năng sử dụng lại đóng vai trò quan trọng trong lập trình phần mềm, nên mỗi khi bạn có thể sử dụng lại code thì React Native là công cụ tốt.

React Native không phải chỉ viết 1 lần mà nó chạy platform ở mọi nơi. Bất cứ khi nào bạn lập trình 1 app, bạn cần phải xây dựng UI trông native. Vì lý do này, 1 số UI code cần được viết theo đúng các chỉ dẫn và chuẩn mực tốt nhất của platform đó. Tuy nhiên, sẽ luôn có vài UI code thông dụng có thể được chia sẻ chung với nhau cùng tất cả logic. Tính năng “có thể chia sẻ code” có rất nhiều lợi điểm như: tận dụng nguồn nhân lực tốt hơn, duy trì ít code hơn, ít bugs hơn, các tính năng trong cả 2 platforms cũng tương tự nhau…

Học 1 lần, viết ở mọi nơi
Khi team của Facebook tạo React Native, mục tiêu của họ là giúp các dev học 1 lần nhưng sử dụng được mọi platform. Bởi vì tất cả code của Android và iOS sử dụng cùng bộ công cụ, nên ý tưởng có 1 team dev làm app cho cả 2 platform là thực hiện được – 1 điều ít khi xảy ra khi có rất ít dev lập trình cả 2 platform iOS và Android. Thậm chí, tôi còn cho rằng team đang lập trình web app sử dụng React.js sẽ không phải cực khổ nữa khi học lập trình React Native và bắt đầu làm mobile app.

Declarative API

Khi bạn tạo ứng dụng sử dụng React Native, việc dự đoán và hiểu UI của bạn cũng dễ dàng hơn vì nó có 1 declarative API, tương phản với imperative API. Sự khác biệt giữa các cách tiếp cận này là khi bạn có 1 app với nhiều trạng thái khác nhau, bạn cần phải theo dõi các thay đổi trong UI và chỉnh sửa chúng. Điều này có thể là 1 nhiệm vụ phức tạp và không thể dự đoán được khi app của bạn phát triển. Đây được gọi là Imperative Programming. Nếu bạn dùng React Native vốn đã có declarative APIs, bạn chỉ cần quan tâm đến tình trạng UI hiện tại trông như thế này, mà không cần theo dõi những UI cũ.

Hot Reloading

Thói quen thông thường của dev khi code là test các thay đổi mỗi lần code được viết. Để thực hiện được, app cần phải được tổng hợp lại và và cài đặt hoặc trong 1 simulator hoặc 1 thiết bị thật sự. Với React Native, phần lớn thời gian, bạn không cần phải tổng hợp lại app mỗi lần có thay đổi. Bạn chỉ cần làm mới app trong simulator, emulator hoặc thiết bi. Thậm chí còn có 1 tính năng là Live Reload để tự động refresh app mỗi lần phát hiện 1 thay đổi trong code.

Nguồn mở

React Native vẫn còn là 1 công nghệ rất mới, mới chỉ trở thành nguồn mở chưa tới 1 năm về trước. Tuy vẫn còn vài bugs, nhưng nhìn chung, các dev có thể sử dụng React Native vào giai đoạn sản xuất ở hầu hết các mobile app. Ngoài ra vẫn còn vài tính năng có sẵn trong các frameworks native, chưa sử dụng được với React Native nhưng đây không phải là vấn đề lớn. Từ kinh nghiệm của bản thân, đây chỉ là chuyện đơn giản khi bạn đã quen thuộc với lập trình native. Thêm nữa, từ khi React Native đã là nguồn mở, 1 cộng đồng lớn các dev đã hỗ trợ thực hiện nhiều tính năng hơn, fix bugs… Phần lớn thời gian, nếu bạn đang cố gắng lập trình 1 thứ gì đó đã quen thuộc trong mobile apps thì nhiều khả năng là nó đã được lập trình rồi.

Như bạn thấy, tôi thực sự rất lạc quan về React Native. Tôi vẫn nhớ lập trình Android và iOS native nhưng đồng thời rất hứng thú khi sử dụng React Native thời gian qua. Tôi nghĩ React Native sẽ là game-changer – kẻ thay đổi cục chơi trong lập trình mobile và khó lòng đợi được cho đến lúc nó trở thành platform không thể bỏ qua để lập trình mobile!